Klub Kultury im. Heleny Modrzejewskiej ma zaszczyt wręczyć swoje nowe Złote Nagrody dwóm wybitnym polskim reżyserom, Jerzemu Antczakowi i Jackowi Bromskiemu. Wydarzenie otwarte tylko dla aktywnych członków Klubu i gości VIP odbędzie się 9 marca 2024 roku w Beverly Hills. Rozmowę z laureatami poprowadzi Katarzyna Śmiechowicz, aktorka i wiceprezes Klubu.
Laureatami są wybitni reżyserzy Jacek Bromski, który przez ponad 26 lat był prezesem Związku Filmowego Polskiego i przyjedzie na tę okazję z Polski oraz Jerzy Antczak, twórca najpopularniejszego polskiego filmu „Noce i dnie”, który osiadł w Los Angeles i przez wiele lat wykładał na UCLA. Jest on Honorowym Czlonkiem Klubu, wraz z zona Jadwiga Baranska. Ona z kolei jest laureatka Nagrody im. Heleny Modrzejewskiej za rok 2018.
Podobnie jak Nagrody im. Modrzejewskiej ustanowione w 2010 roku, Złote Nagrody honorują całokształt twórczości, ale tym razem reżyserów, a nie aktorów. Tym samym wypełniają lukę w naszym wachlarzu wyróżnień związanych z naszą patronką, aktorką Heleną Modrzejewską. W 1876 roku wyemigrowała do Kalifornii, gdzie stała się jedną z najważniejszych aktorek szekspirowskich swoich czasów. Była aktorką, reżyserem, producentką i prowadziła własny zespół teatralny, który występował w 225 miastach na całym kontynencie. Za jej przykładem artystycznych i emigranckich sukcesów Klub im .Heleny modrzejewskiej pragnie honorować reżyserów filmowych i teatralnych, a nie tylko aktorów.
Nagroda sklada sie z pamiatkowej statuetki, dyplomu i symbolicznej "brylki zlota" - niestety nie prawdziwej, tak jak nieprawdziwe jest kino, przenoszac nas w swiat marzen i wyobrazni...
JERZY ANTCZAK
Reżyser filmowy i teatralny, aktor, autor scenariuszy, producent filmowy
BIOGRAM ARTYSTY - WLASNYMI SLOWAMI
Jest rok 1958. Grudzień. Rozpoczynam prace w Telewizji Łódzkiej i na antenie ogólnpolskiej realizuje dramat Vercorsa p.t. Milczenie morza. Przedstawienie staje się wydarzeniem. W Warszawie uznano je za przedstawienie roku. Recenzje znakomite. Podkreślano doskonałe prowadzenie aktora oraz prace kamer telewizyjnch. (… ) „ Pojawił się reżyser o wielkiej indywidulności”.
W lutym 1959 roku realizuje Teatr Telewizji oparty na jednokaktówce Czechowa pt. „ Przy trakcie.” Produkcja ta staje się ponownym wydarzeniem w skali krajowej, a ja za reżyserie otrzymuje zaszczytną nagrode ZAIKSU. W kwietnu 1959 reżyseruje arcydzieło Czechowa pt. „Łabędzi śpiew,” . Przedstawienie staje wydarzeniem kultowym a aktor Stanisław Łapiński za swoją role dostaje nagrode ZAIKSU. Tak więc te trzy przedstawienia zaznaczyły moja obecność na antenie ogolnopolskiej, a prasa umieściła nazwisko w gronie reżyserów wybitnych.
W 1960 roku z mojej inicjatywy Warszawa powołuje Łódzki Teatr Popularny, mianując mnie jego dyrektorem. W omówieniach podkreślano moją indywidualność i odwage. W 1961 roku inscenizacja „Wiernej rzeki,” Zeromskiego, zachwiała tak zwaną specyfiką telewizyjną, która według Adama Hanuszkiewicza polegała na nieruchomej kamerze i dużych zbliżeniach. Tymczasem ja w „Wiernej rzece” po raz pierwszy wyszedłem w plener, używając dokrętki filmowe, co w przyszłości zaprowadziło mnie do filmu. Nie ma miejsca, aby wymieniać niemal wszystkie przdstawienia Teatru Popularnego, które poprzez wyjście poza studio oddalało się od statycznej, zamkniętej w studio „intelektualnej i poetyckiej” wizji Adama.
Realizacja „Himmelkomando,” wstrząsnęła widownią i prasą. Akcja dzieje w krematorium, Oświęcimia gdzie grupa wieźniów przez trzy miesiące dokonuje palenia ciał, aby potem stać się ofiarami tego krematorium. Tutaj po raz pierwszy w historii telewizji użyłem tak zwany „long take”, 60 minut, kiedy kamera przemieszczajac się we wnętrzu w jednym ujęciu rejestrowała bezlitośnie stan ducha bohaterów. W ślad za „Himmelkomando”, następnym sukcesem było widowisko pt. „Ścieżki chwały.” Akcja dzieje się w czasie I Wojny Światowej, kiedy trzech żołnierzy zostaje skazanych na kare śmierci za rzekome tchórzostwo. Tutaj również skorzystałem z dokrętek filmowychj, nadając widowisku epicki oddech. Te oba przedstawienia już denitywnie określiły mnie jako reżysera, który ma swój niepowtarzalny styl i dar pracy z aktorem.
W tym czasie widowiska telewizyjne były rejestrowane na taśmie telecordingu. Niestety, decyzją Warszawy tylko jedno z pośród kilkunastu moich przedstawień zostało zarejestrowane. Jest to ”Jesienna nuda „ Niekrasowa ze Stanisławem Łapińskim w roli Biezuchowa. Rozgoryczony decyzjami Warszawy w 1962 roku zajestrowałem na taśmie filmowej „Łabędzi śpiew”, ze Stanisławm Łapińskim i w ten spsob utrwaliłem wybitne dzieło Teatru Popularnego. Zdięcia robił Witold Sobociński, stojacy przed wielką karierą operatora.
W roku 1963 opuszczam Łódź 1963, aby objąć stanowisko naczelnego Reżysera Telewziji Polskiej, na miejsce Adama Hanuszkiewicza.
Warszawa. W listopadzie reżyseruje „Kordiana” Słowackiego z gnacym Gogolewskim w roli tytułowej. Reakcja widowni była entuzjastyczna, a prasa prześcigała się w ocenach, gdzie słowo ”widowisko genialne” nie należało do rzadkości. W grudniu 1963 realizuje „Szklaną menażerie „, Williamsa, z Barbarą Ludwiżanką, Inkiem Gogolewskim, Jadwigą Barańską oraz Władysławem Kowalskim Przedstawienie określono jak wybitne i po kilku latach znalazło się w „złotej setce
Te dwa widowiska określiły początek mojej działalności w Telewziji Warszawa jak reżysera i reformatora Tearu TV. To dzięki mojej odwadze w teatrze TV pojawiły się nowe twarze reżyserskie. Jak jednomyślnie podkreślała prasa (…} Antczak wniósł do Teatru nowe spojrzenie, które jak się okaże w okresie od 1963 do 1972 stworzyło „Złoty okres „ Teatru TV. W 1965 realizuje film TV pt. „ Wystrzał” , według Puszkina. Z Gogolewskim w obu rolach.. Film ten stał się sensacją. Wyświetlany kinach. Sprzedany do wielu krajów świata, w tym do BBC . W Rosji „Wystrzał” zostal uznany za najlepszą adaptacje arcydzieła Puszkina. W Polsce , ja za reżyserie otrzymałem Złoty Ekran, podobnie jak przedtem to samo wyróżnienie otrzymał „ Kordian.” W 1966 powstaje film telewizyjny „ Mistrz,” z genialną rola Janusza Warneckiego. W Palermo, na Światowym Festiwalu Filmów Telewizyjnych „ Mistrz” otrzymuje PRIX ITALIA, (telewizyjny Oskar)
W 1967, z polecenia prezesa Sokorskiego podejmuje decyzje utrwalenia Epilogu, na taśmie filmowej. Na Światowym Festiwalu Filmów Telewizyjnych w 1970 w Pradze Czeskiej, „ Epilog norymberskii” otrzymuje „Nagrode Interwizji”, „Nagrode Krytyki” oraz „Nagrode Publiczności”. Po powrocie do kraju staje się wydarzeniem kultowym. A oto nagrody: „ Nagroda Państwowa Pierwszego Stopnia”; „ Złoty Ekran”; „”Nagroda Komitetu Telewizji; „Nagroda publiczności”; „ Nagroda Krytyki. 40 lat później, w 2005 roku, na Swiatowym Festiwalu Filmowym w Houston USA Epilog zdobywa „The Platinum Remi Award – „Platyna” dla najlepszego filmu z gatunku „dokudrama” „Wystrzał” , „Mistrz” oraz „ Epilog Norymberski,” telewizyjne fimy otworzyły mi droge do filmowego debiutu. W 1968 realizuje fabularny film pt. „Hrabina Cosel”. Film ten zdobywa rekordową ilość widzów: 10 milionow!!
Powracam do telewizji. Między 1968 a 1971 reżyseruje, siedem przedstawień, z których cztery uznano za wybitne. „ Skowronek” Anhouila, gdzie Barańska i Gogolewski stworzyli według prasy wspaniałe role; „Pożegnanie z Marią”, z kreacjami Idy Kaminskiej oraz Tadeusza Łomnickiego; wreszcie, „ Żałoba przystoi Elektrze” O’neila we wspaniałej obsadzie Zofia Mrozowska, Ignacy Gogolewski, Jan Kreczmar, Stansław Zaczyk, Jadwiga Barańska.
Nadchodzi rok 1972. Odchodze z telewizji aby zrealizować „Noce i dnie.” Ostatnie przedstawienia to „Oświadczyny” oraz „Jubileusz.” Tadeusz Fijewski, Mieczysław Pawlikowski, oraz Jadwiga Barańska. Stworzyli wielkie kreacje aktorskie, wynosząc produkcje w miejsce kultowe. Jeszcze w tym samym 1971 roku reżyseruje jednoaktówke Czechowa „O szkodliwości palenia tytoniu” z Tadeuszem Fijewskim. Było to pierwsze widowsko teatru realizowane w kolorze.
Rok 1978. Odchodze a właściwie jestem usunięty z telewizji od 1979 do 1993 przebywam w USA. W w 1985 roku wygrywam konkurs na profesure na jednym z najbardziej prestiżowych uniwersytetów w USA otrzymując tenure, czyli dożywotni status. W 2010 ide na emeryture . W czasie mojej 25 letniej pracy na UCLA jako jedyny wykładowca otrzymuje Studenckiego Oskara!!!
1994. Wracam do Polski aby reżyserować „Dame Kameliową” według scenariusza Jadwigi Barańskiej.j. Lata 1995 oraz 1996 to dwa Teatry TV. „Sciezki chwały” Cobba oraz „Cezar i Pompejusz” Monterlanda, oba w adaptacji Barańskiej. Film jak i oba przedstawienia i film przyjęto z wielkim uznaniem. Podkreślając wspaniałe aktorstwo i robote „ Antczaka. .
I na koniec „Chopin Pragnienie Miłości”.według scenariusza Barańskiej i Antczaka . Film ten w Polsce spotkał się mięszanymi uczuciam od skrajnego entuzjazmu po przypomnienie mi, że nie są to „Noce i dnie.” . Natomiast co godzi podkreślić, został sprzedany do 38 krajów całego świata. A w Polsce jest nieustannie emitowany.
NAGRODY
1975 Festiwal Filmowy Filmowy w Gdańsku „Noce i dnie” zdobywaja „ Grand Prix” ex equo z „Ziemia obiecana” Wajdy: Barańska otrzymuje Grand Prix za role Barbary a Bińczycki za role Bogumiła. Ponadto: Film zdobywa „Nagrode publiczności” oraz „Krytyki.”
1976 na Swiatowym Festiwalu Filmowym w Berlinie Zachodnim, Jadwiga Barańska otrzymuje „Srebrnego Niedźwiedzia” a Antczak „Nagrode Swiatowej Krytyki FIPRESCI.
1977 „Noce i dnie” otrzymują nominacje do Oskara.
2003 „Chopin. Pragnienie miłości”, The World Fest-Houston International Film Festival, The Platinum Remi Award – „Platyna” dla najlepszego dramatu.
Na 38. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych W GDYNI
2015: Baranska i Antczak otrzymują „Diamentowe Lwy” za najlepszy film Noce i dnie na 40-lecie Festiwalu Filmowego w Gdyni
2015: Złota Sowa Polonii za twórczość filmową. (Polonijny Oskar)
2017 Nagrode Fryderyka przyznawana przez Kanał Polonia „za szerzenie polskiej kultury z granicą”
Trzeba zauważyć że prawie te wszystkie nagrody były przyznawane mnie na równi z Jadwigą Barańską. .
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis
